ویتامین دی و عوارض کمبود این ویتامین خسارات جبران ناپذیری در بدن انسان ایجاد می‌کند. در کشور ایران تعداد زیادی از افراد با مشکل کمبود ویتامین دی مواجه هستند و برای جبران این کمبود قرص‌ ویتامین دی مصرف می‌کنند؛ زیرا کمبود ویتامین دی  عوارضی مانند بیماری‌های روحی و روانی، پوکی استخوان و … را به همراه دارد.

ویتامین دی چسیت؟

ویتامین دی، ویتامین محلول در چربی بوده که برای بدن انسان لازم و ضروری است. این ویتامین علاوه بر کمک به رشد استخوان‌ها (از طریق کنترل، حفظ تعادل، افزایش و جذب کلسیم، منیزیم و فسفر) از ابتلا به بیماری‌های مانند: دیابت، ام اس، افسردگی و … پیشگیری می‌کند.

انواع ویتامین

طبق اعلام محققان 7 نوع ویتامین دی وجود دارد که عبارتند از:

• ویتامین D₁
• ویتامین D₂
• ویتامین D₃
• ویتامین D₄
• ویتامین D₅
• ویتامین D₆
• ویتامین D₇

این ویتامین‌ها از نظر سنتز با هم متفاوت هستند.

راه‌های جذب ویتامین D در بدن انسان

ویتامین D از روش‌های مختلف جذب بدن می‌شود. این روش‌ها عبارتند از:

• قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید
• مصرف برخی از غذاها مانند ماهی، میگو، قارچ، بلغور، جو دوسر و …
• غذاهای غنی شده با ویتامین D مانند کره گیاهی آی‌شاد
• قرص‌های حاوی ویتامین دی و مکمل‌های شیمیایی

ویتامین دی و نورآفتاب

بزرگسالان سالم بین 19 تا 50 سال ، از جمله زنان باردار یا شیرده ، روزانه به 400-1000 IU نیاز دارند. افراد بالای 50 سال یا افراد جوان در معرض خطر بالا (با پوکی استخوان، شکستگی‌های متعدد یا شرایطی که بر جذب ویتامین D تأثیر می‌گذارد) باید روزانه 800 تا 2000 IU دریافت کنند. افزودن غذاهای تقویت شده با ویتامین D به رژیم غذایی شما یکی دیگر از راه‌های عالی برای افزایش مصرف ویتامین D است. در کانادا، غنی سازی ویتامین D برای مارگارین، شیرخشک نوزادان، شیر گاو، غذاهای مورد استفاده در رژیم غذایی انجام می‌شود. افزودن این ویتامین به برخی از غذاها و مکمل‌ها در ایران نیز انجام می‌شود مانند کره گیاهی آی‌شاد.

فواید ویتامین D

فواید ویتامین D را می‌توان به شرح زیر برشمرد:

پیشگیری از بیماری ام اس

ام اس یک بیماری خود ایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به‌جای میکروب‌ها و ویروس‌ها به خود حمله می‌کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که ویتامین D از بروز این بیماری جلوگیری می‌کند.

تقویت استخوان‌ها

مواد اصلی تشکیل دهنده استخوان فسفاتِ کلسیم و کربناتِ کلسیم است. این مواد به استحکام استخوان‌ها کمک کرده و مانع از پوکی استخوان می‌شود. ویتامین D به جذب این مواد و تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند.

بهبود دیابت

تحقیقات اخیر این مطلب را به اثبات رسانده است که بین میزان ویتامین D موجود در بدن انسان و دیابت نوع 2 رابطه مستقیم وجود دارد.

کمک به کاهش وزن

بررسی‌های به‌عمل آمده نشان می‌دهد که چربی‎‌های اضافه در بدن انسان، ویتامین‌های D را احاطه و از دسترسی بدن به این ویتامین جلوگیری می‌کند. محققان هنوز در مورد این که چاقی باعث کمبود ویتامین D می‌شود یا بالعکس به نتیجه قطعی نرسیده‌اند. اما رژیم غذایی کم کالری، با افزودن ویتامین D به آن باعث کم کردن وزن می‌شود.

رابطه ویتامین D و افسردگی

ویتامین D در همان مناطقی از مغز قرار دارد که با افسردگی در ارتباط است. از آنجایی که ویتامین D برای عملکرد مغز مهم است می‌تواند در افسردگی و سایر بیماری‌های روانی نقش داشته باشد. به عبارتی می‌توان گفت که نواحی در مغز وجود دارد که ویتامین دی مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند و این مناطق مغز در ابتلا به افسردگی تائثر گذار هستند.

عوارض کمبود ویتامین دی

• ضعف سیستم ایمنی بدن (به صورت پیوسته و دائم ابتلا به سرماخوردگی و انواع بیماری‌های ویروسی بیانگر ضعف ایمنی بدن است).
• خستگی و ضعف مداوم
• درد‌های استخوانی و عضلانی به‌ویژه در ناحیه کمر
• ریزش مو

تولیدکننده‌گان بزرگ مواد غذایی برای جبران کمبود ویتامین‌ها، به افزودن ویتامین به مواد غذایی روی آوردند. کره گیاهی آی‌شاد هم برای کمک به سلامت هم‌نوعان خود، این ویتامین  را به کره گیاهی خود افزوده است.

نحوه مصرف ویتامین دی

بسیاری از مصرف کنندگان قرص‌های ویتامین D با این پرسش مواجه هستند که بهتر است چه زمانی مکمل های داروی حاوی این مواد عالی را مصرف کنند. پزشکان بهترین زمان برای مصرف قرص‌های ویتامین دی را در هنگام صرف شام می‌دانند.

جمع بندی

همان طور که بیان شد ویتامین دی یکی از ویتامین‌های محلول در چربی است که برای استحکام استخوان‌ها، پیشگیری از بیماری‌ها (ام اس، افسردگی و …) بسیار مناسب است. به همین دلیل متخصصان توصیه می‌کند از مصرف این ویتامین به شکل‌های مختلف (از مصرف غذاهای دریایی گرفته تا مصرف مکمل‌های دارویی) قافل نشویم.

منبع

https://osteoporosis.ca/vitamin-d/